W wielu miastach ulewny deszcz wciąż traktowany jest jak przeciwnik, z którym infrastruktura musi walczyć. Gliwice decydują się na inną strategię: zamiast przyspieszać odpływ, chcą go spowolnić i wykorzystać. Dlatego w różnych częściach miasta powstanie sieć kanałów deszczowych, zbiorników retencyjnych, ogrodów deszczowych i odtworzonych rowów – elementów, które przechwytują wodę z nawałnic, pozwalają jej wsiąkać lub naturalnie się oczyścić, a dopiero potem w kontrolowany sposób wprowadzić do rzek i stawów. To nie tylko ochrona przed podtopieniami, ale też sposób na poprawę jakości przestrzeni publicznej
i wzmocnienie miejskich ekosystemów.
Z takim podejściem podpisano pod koniec listopada i na początku grudnia kolejne umowy realizowane w ramach projektu „Wdrożenie zrównoważonego i zaadaptowanego do zmian klimatu systemu gospodarowania wodami opadowymi i roztopowymi na terenie Miasta Gliwice z uwzględnieniem rozwiązań opartych na przyrodzie oraz cyfrowego systemu wizualizacji pracy i gromadzenia danych”, dofinansowanego z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (FEnIKS). Obejmuje on w sumie 12 zadań inwestycyjnych, nadzór autorski i inwestorski, zakup specjalistycznego oprogramowania SCADA do cyfrowego monitoringu sieci oraz działania informacyjno-promocyjne. Wartość całego projektu jest wyceniona na 109,3 mln zł brutto, z czego 68,6 mln zł stanowi dofinansowanie unijne (wydatki kwalifikowane: 89,1 mln zł).
Podpisane umowy obejmą realizacje w rejonie ulic Toszeckiej, Gajowej i Pod Borem, w części dzielnic Baildona i Stare Gliwice, w rejonie ulic Orkana, Żeromskiego, Kasprowicza, Goduli, Nadbrzeżnej, Zachodniej, Słonecznej, Azalii i Lewkonii, a także rów przy ul. Rolników.
Zadanie nr 2 – ulice Toszecka, Gajowa i Pod Borem
Wykonawca: INSTBUD Sp. z o.o. z Gdowa
Wartość umowy: 7 503 000,00 zł (dofinansowanie 4 697 000,00 zł)
Pomiędzy ulicami Toszecką, Gajową i Pod Borem powstanie nowa kanalizacja deszczowa, odwadniająca ten teren. Projektowana infrastruktura obejmuje nie tylko same rury kanalizacyjne, ale również budowę nawierzchni dróg, chodników i zjazdów na ulicach: Kniejowej, Las Łabędzki, Świerkowej, Pod Borem, Gajowej, Darz Bór oraz Toszeckiej.
Zadanie nr 1 – Stare Gliwice (rejon Parku Szwajcaria)
Wykonawca: konsorcjum TURRIM Inżyniera Industrialna Sp. z o.o. (lider) i Przedsiębiorstwo Inżynieryjne TRANSWATER Anna Jasińska
Wartość umowy: 1 166 008,39 zł (w tym 729 940,21 zł z dofinansowania)
Przebudowany kanał deszczowy zostanie poprowadzony poza działkami prywatnymi, po terenach miejskich. Wody opadowe z okolicznych ulic, po przejściu przez osadnik i separator, trafią do stawu w Parku Szwajcaria, który pełni funkcję naturalnego zbiornika retencyjnego i poprawia bilans wodny otoczenia.
Zadanie nr 3 – dzielnica Baildona
Wykonawca: konsorcjum TURRIM Inżyniera Industrialna Sp. z o.o. (lider) i Przedsiębiorstwo Inżynieryjne TRANSWATER Anna Jasińska
Wartość umowy: 6 017 477,59 zł (z czego 3 767 038,81 zł z dofinansowania)
W dzielnicy Baildona powstanie nowy układ kanalizacji deszczowej, podzielony na dwie niezależne sieci zakończone oddzielnymi wylotami do Kłodnicy. Ważną częścią przedsięwzięcia jest otwarta niecka bioretencyjna, która będzie zatrzymywać część spływających wód, umożliwiać ich infiltrację i naturalne oczyszczanie. Ukształtowana zostanie z roślinnością i ścieżką spacerową, tworząc dostępny fragment zielono-niebieskiej infrastruktury.
Zadanie nr 4 – ul. Orkana i rejon ul. Wójtowskiej
Wykonawca: konsorcjum TURRIM Inżyniera Industrialna Sp. z o.o. i Przedsiębiorstwo Inżynieryjne TRANSWATER Anna Jasińska
Wartość umowy: 311 940,79 zł (195 280,01 zł z dofinansowania)
Inwestycja obejmuje budowę kanalizacji deszczowej odprowadzającej wody z ul. Orkana. System składa się z odcinka kanału oraz systemu drenażowego opartego na skrzynkach drenażowych i niecce bioretencyjnej o głębokości do 0,5 m. W niecce oraz przy zbiorniku retencyjnym przy ul. Wójtowskiej zostaną wykonane nasadzenia – drzewami, krzewami i bylinami – dzięki czemu teren stanie się zarówno narzędziem retencji, jak i estetycznym, kieszonkowym parkiem miejskim.
Zadanie nr 5 – ulice Żeromskiego i Kasprowicza
Wykonawca: konsorcjum Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów S.A. (lider) i Mostostal Zabrze Gliwickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego S.A.
Wartość umowy: 2 298 702,39 zł (1 439 025,07 zł z dofinansowania)
Inwestycja poprawi system odprowadzania wód z ulic, chodników i terenów zielonych. Wzdłuż ulic powstaną dwa zbiorniki retencyjne oraz liniowy ogród deszczowy pełniący funkcję naturalnego filtra i bufora, który odciąży sieć kanalizacyjną podczas ulew. Rośliny hydrofitowe zastosowane w ogrodzie będą wspierać oczyszczanie wód, jednocześnie wzbogacając lokalny krajobraz.
Zadanie nr 6 – ulice Goduli i Nadbrzeżna
Wykonawca: Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów S.A. oraz Mostostal Zabrze GPBP S.A.
Wartość umowy: 1 610 376,33 zł (1 008 121,77 zł z dofinansowania)
Z uwagi na zwartą zabudowę retencja musi odbywać się głównie w kanałach o zwiększonej pojemności. Nowa infrastruktura poprowadzi wody opadowe do Kłodnicy po ich wstępnym oczyszczeniu. Rozwiązanie zmniejszy ryzyko podtopień oraz poprawi bezpieczeństwo na ulicach, które dotąd szczególnie odczuwały skutki ulewnych deszczy.
Zadanie nr 8 – ul. Rolników
Wykonawca: Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów S.A. oraz Mostostal Zabrze GPBP S.A.
Wartość umowy: 297 182,29 zł (186 040,95 zł z dofinansowania)
Dotychczasowy betonowy rów zostanie przebudowany i zazieleniony. Zostanie rozszczelniony, ukształtowany na nowo i wzmocniony biomateracami gabionowymi, co pozwoli na infiltrację wód i naturalizację cieku. Odcinek ten będzie pełnił rolę niewielkiego zbiornika retencyjnego, który spowalnia odpływ i poprawia warunki środowiskowe.
Zadanie nr 11 – ulice Zachodnia i Słoneczna
Wykonawca: Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów S.A. oraz Mostostal Zabrze GPBP S.A.
Wartość umowy: 3 194 420,37 zł (1 999 759,09 zł z dofinansowania)
Nowy układ kanalizacji zostanie wykonany w dwóch etapach. Obejmie zarówno budowę przepustów i kanałów deszczowych, jak i uporządkowanie istniejącego rowu odwadniającego. W czasie intensywnych opadów część wód zatrzyma się w kanałach o większej średnicy oraz w rowie, a regulatory przepływu pozwolą bezpiecznie kontrolować ilość wody kierowanej do odbiorników.
Zadanie nr 12 – ulice Azalii i Lewkonii
Wykonawca: Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów S.A. oraz Mostostal Zabrze GPBP S.A.
Wartość umowy: 3 843 015,29 zł (2 405 790,06 zł z dofinansowania)
W miejscu dawnego rowu odwadniającego powstanie ogród deszczowy – przestrzeń retencyjna, która będzie zatrzymywać wodę opadową, poprawiać bioróżnorodność oraz działać jak naturalny filtr. Towarzyszące jej zbiorniki podziemne umożliwią łagodniejszy odpływ w kierunku kanalizacji. Całość została zaplanowana tak, by zwiększać odporność okolicy na gwałtowne opady, a jednocześnie poprawiać walory estetyczne ulic.
Wszystkie przedsięwzięcia w ramach zadania „Wdrożenie zrównoważonego i zaadaptowanego do zmian klimatu systemu gospodarowania wodami opadowymi i roztopowymi na terenie Miasta Gliwice z uwzględnieniem rozwiązań opartych na przyrodzie oraz cyfrowego systemu wizualizacji pracy i gromadzenia danych” zostaną zrealizowane do końca 2027 roku, przyczyniając się do lepszego wykorzystania wód opadowych, ochrony przed podtopieniami i wzmacniania miejskiej retencji.
#FunduszeEuropejskie #FunduszeUE
